W jakiej kondycji psychicznej są polscy sportowcy?
72,4% badanych polskich sportowców odczuwa podwyższony poziom stresu, a 51% miało podwyższony wynik w przynajmniej jednym z badanych obszarów zdrowia psychicznego: m.in. symptomy depresji, lęku, zaburzeń snu czy odżywiania. Dane pochodzą z projektu badawczego „Od Paryża do Los Angeles: zrozumieć trajektorię zdrowia psychicznego polskich sportowców wyczynowych i psychologiczne czynniki ryzyka”.
Pierwszy taki projekt
Przebadana grupa to 1121 wyczynowych sportowców, w tym olimpijczycy. Ankiety zostały przeprowadzone w okresie od dwóch do ośmiu miesięcy przed igrzyskami olimpijskim w Paryżu.
Po raz pierwszy w Polsce i na świecie pochylono się nad zdrowiem psychicznym sportowców na tak szeroką skalę. Polski zespół badawczy, składający się z lekarzy, psychologów sportu i psychiatry skupił się nie tylko na liczbach i wynikach uzyskiwanych w kwestionariuszach, ale wyniki te poddał weryfikacji poprzez indywidualne rozmowy psychologów ze sportowcami. To sprawiło, że uzyskane rezultaty zdecydowanie bardziej obrazują rzeczywistość.
Każdy z badanych zawodników otrzymał informację zwrotną na temat stanu swojego zdrowia a także rekomendacje co do dalszych działań.
– Naszym głównym celem było włączenie rzetelnego pomiaru zdrowia psychicznego do rutynowych badań zawodników. Zdrowie psychiczne jest integralnym, a niestety często pomijanym elementem oceny stanu zdrowia, który wydatnie wpływa nie tylko na poziom wykonania sportowego, ale także na jakość życia – podkreśla dr Wojciech Waleriańczyk, kierownik projektu badawczego „Od Paryża do Los Angeles: zrozumieć trajektorię zdrowia psychicznego polskich sportowców wyczynowych i psychologiczne czynniki ryzyka”.
Projekt został przeprowadzony we współpracy pomiędzy Instytutem Sportu – Państwowym Instytutem Badawczym i Centralnym Ośrodkiem Medycyny Sportowej. Finansowanie zapewniło Narodowe Centrum Nauki.
fot. Depositphotos.com
Co ustalili badacze?
Wyniki badań wykazały, że 72,4% polskich sportowców odczuwa podwyższony poziom stresu, (przekroczenie progu psychologicznego dystresu) , 9,5% oznaki uporczywych trudności ze zdrowiem psychicznym, z rekomendacją sięgnięcia po pomoc specjalisty, a u 24,2% poziom stresu / objawy oceniono jako sporadyczne i normalne w odniesieniu do wymagań (przeprowadzono psychoedukację i /lub doradzono konsultację z psychologiem sportowym).
51% sportowców miało podwyższony wynik w przynajmniej jednym z badanych obszarów zdrowia psychicznego (badanie przesiewowe SMHAT-1, narzędzie MKOl do oceny zdrowia psychicznego w sporcie): 6,9% objawy lękowe, 8,2% objawy depresyjne, 3% myśli samobójczych, 4,2% nadużywanie narkotyków, 19,8% nadużywanie alkoholu, 19,9% w zakresie zaburzeń snu, 22% zaburzenia odżywiania.
Trwają „Rozmowy dla Głowy”. To darmowe wsparcie dla środowiska sportowego
W sierpniu Fundacja „Graj z Głową” uruchomiła projekt „Rozmowy dla Głowy”. To program wsparcia psychologicznego i mentalnego realizowanego w formule rozmów telefonicznych. Z pomocy mogą korzystać sportowcy, ich bliscy i trenerzy. Wsparcie jest całkowicie bezpłatne. Każda sesja trwa 50 minut. Od startu projektu przeprowadzono kilkadziesiąt konsultacji z zawodnikami, rodzicami i trenerami. Ekspertami w projekcie są psychologowie, psychoterapeuci i trenerzy mentalni.
O tym jak ważny jest temat zdrowia psychicznego w sporcie świadczy zaangażowanie sportowców, reprezentantów kraju, olimpijczyków i aktywne wspieranie projektu. Bo „Rozmowy dla Głowy” to nie tylko pomoc psychologiczna i praca mentalna. To przede wszystkim profilaktyka i zapobieganie kryzysom i depresji.
– Wspieram całym sercem rozwój tego przedsięwzięcia. Każdy sportowiec, czy wtedy kiedy jest na szczycie, czy wtedy kiedy spada na dno, zasługuje na to by mieć możliwość sięgania po pomoc. Nie każdy pójdzie do psychologa w klubie, nie każdy będzie chciał iść na terapię. Ale ten jeden, niezobowiązujący telefon może wszystko zmienić. Bo pokieruje, pokaże, otworzy drzwi do zmiany – mówi Katarzyna Kiedrzynek, była reprezentantka Polski w piłce nożnej, bramkarka Paris Saint – Germain.
– Jeśli kiedykolwiek miałam wątpliwości, czy nasze działania są potrzebne, to te wyniki badań nie pozostawiają już żadnych złudzeń. Mam nadzieję, że te wyniki otworzą poważną i potrzebną dyskusję na temat zdrowia psychicznego w polskim sporcie. Jako Fundacja jesteśmy gotowe na te rozmowy. Bez tego „Rozmowy dla Głowy” nie będą się rozwijać, a po tych badaniach widzimy, że rozwijanie tego projektu jest niezbędne – podsumowuje Ewa Urtnowska, prezeska Fundacji „Graj z Głową”.
Na konsultacje w ramach projektu „Rozmowy dla Głowy” można zapisywać się tutaj: https://rozmowydlaglowy2.calendesk.net/
Terminy aktualizowane są co miesiąc. Fundacja zapewnia całkowitą anonimowość rozmów.
Źródło: Fundacja „Graj z Głową”
fot. w nagłówku Depositphotos.com
